De Barbarakerk in Vreeswijk bestond in 2010 honderd jaar. En ter gelegenheid daarvan werd besloten om dit rijksmonument grondig te renoveren onder leiding van het architectenbureau Verlaan en Bouwstra te Vianen. Een bijzonder onderdeel in dit project zijn de vijf nieuwe koorramen in het priesterkoor. Deze ramen zijn door mij ontworpen en vervaardigd waarin de heilige Barbara centraal staat. In het voorjaar van 2011 is de kerk feestelijk heropend.
Ontwerp en uitvoering
Bij het ontwerpen en uitvoeren van de vijf koorramen heb ik geprobeerd het leven van Barbara van Nicomedië te verbeelden in een tijdloos kader. Hierdoor kunnen ze wellicht een inspiratiebron vormen voor onze beschouwingen en opnieuw vragen oproepen.
Ook zijn er beelden toegevoegd uit de geschiedenis van Vreeswijk, herkenbaarheid die verweven wordt met de mystiek van licht en kleur. In ieder afzonderlijk raam zien we een episode of interpretatie uit het leven van de heilige Barbara. Ook heb ik heb gekozen om de ramen te maken van überfangglas (Überfangglas wil zeggen: mond geblazen glas in meerdere lagen opgebouwd, b.v.Rood op geel of blauw op geel of blank.) hierdoor kunnen de tekeningen geëtst worden en gebrand met zilvergeel en of emailles. Het glas is bij de lichte kleuren aan de achterzijde ook geëtst om over-straling te voorkomen.
Raam 1
Het kleed van Barbara heeft een visnet als patroon en ze stijgt omhoog uit een boot die het wapen van Vreeswijk en van het bisdom Utrecht draagt. Ook zien we een geëtste afbeelding van Het Blokhuis Gildenborg te Vreeswijk als verwijzing naar de geschiedenis van het dorp.
Raam 2
Barbara ligt geknield met het zwaard boven zich, een verwijzing naar de onthoofding door haar vader Dioscorus. Boven haar de bliksem die haar vader direct dood na voltrekking van het vonnis. Onder zien we de sluis van Vreeswijk.
Raam 3
In dit raam komen de twee torens samen, de toren waarin Barbara opgesloten zat en de toren van de Barbarakerk in Vreeswijk. Dit als verbinding van Vreeswijk met de Heilige Barbara. Onder in het water spiralen die verwijzen naar de kringloop van het leven.
Raam 4
Hier zien we Barbara triomfantelijk opstaan als overwinnaar na haar marteling, vernedering en bespotting. Ze reikt naar de blauwe hemel vanwaar een witte duif nederdaalt. Onderin weer het water vol met beugelaars, de ophaalbrug in Vreeswijk en de oude zeevaartschool.
Raam 5
Hier zien we Barbara studerend met op haar kleed verwijzingen naar Barbara als beschermheilige, o.a. voor architecten, wapensmeden, mijnwerkers. metselaars, brandweerlieden en nog anderen die gevaarlijke beroepen uitoefenen. In het stromende water onder zien we de brug over de Lek en een stukje van de sluis in Vreeswijk.
Zo komt de mythe van de Heilige Barbara samen met de geschiedenis van Vreeswijk.